Verpleegkundigen, artsen en IC-personeel hebben Carool in vertrouwen genomen en hun verhaal gedaan. Hoe zit het dan echt met de druk op de zorg?

Om te begrijpen wát er precies misgaat in de zorg, zul je naar de juiste mensen moeten luisteren. En dat zijn de mensen die ìn de zorg werken. Ik schrijf deze column namens hen; verpleegkundigen, zorgmedewerkers, artsen en IC-medewerkers. Ik heb van alle mailtjes deze samenvatting gemaakt. Het zijn hun verhalen vertaald via mijn woorden.

Wanneer je niet in het ziekenhuis wereldje zit, is het niets anders dan raden en verkeerde aannames doen. Wanneer er aan de ene kant wordt geroepen dat de maatregelen onzin zijn, roepen ze vanaf de andere kant dat deze nodig zijn, zodat de druk in de zorg niet toeneemt. Tja, en niemand wil op zijn of haar geweten hebben dat de IC’s vol liggen en jouw opa, oma, tante of buurman daar niet terecht kan. Het ziekenhuispersoneel dat mij hun verhaal toevertrouwde had een unanieme boodschap; het is de toon die de muziek maakt en het is maar net hoe je het bekijkt.

Sexy, of zwaar?

Een feit: De zorg in Nederland is al jaren een ondergeschoven kindje. Wanneer je naar Grey’s Anatomy kijkt, lijkt de zorg een sexy beroep Niets is minder waar. Veel mensen zien het als een baan waar je hard moet werken, voor een veel te laag loon. Wanneer je begint te werken in het onderwijs ligt het startsalaris al vele malen hoger dan die van iemand die werkzaam is in de zorg. Bovendien werk je op school op regelmatige tijden, terwijl een beroep in de zorg bekend staat om werken in de weekenden, met feestdagen en op de meest uiteenlopende uren. “Het moet je roeping zijn, anders houd je het nooit vol.” Is de meest uitgesproken zin, wanneer je als scholier zegt dat je in een ziekenhuis wilt werken. Kortom, het is lastig om ziekenhuispersoneel te werven, wanneer er zoveel negativiteit tegenover staat. Maar wat versta je onder werkdruk? En wat is zwaar? Stratenmakers, grondwerkers, mensen in de bouw, wegwerkers of werkzaam in een fabriek en dag in, dag uit lopen te sjouwen en hun lichaam letterlijk kapot werken, dat is pas zwaar. Dat zijn beroepen die lastig zijn vol te houden tot je pensioen. En waar het werk behoorlijk gevaarlijk kan zijn.

Sinds de komst van Corona wordt de zorg ook opeens bekeken als een levensgevaarlijk beroep. Alsof het voor het eerst is dat zorgpersoneel bij patiënten in de buurt komt die iets besmettelijks onder de leden hebben. Hallo mensen, er zijn minstens 51 infectieziekten waar ziekenhuispersoneel mee te maken krijgt. Part of the job. En uiteindelijk kan alles dodelijk zijn. Eigenlijk is zorgpersoneel beter beschermd dan wie dan ook, omdat ze in het ziekenhuis voorbereid zijn hierop. Maar wanneer jij achter de kassa zit bij de AH weet je niet of jouw klanten een infectieziekte onder hun leden hebben. Je loopt dus altijd en overal het risico om iets op te lopen. Een discussie die al vaker onder de aandacht is geweest, maar steeds wordt weggeduwd. Wanneer je geboren wordt is er een kans dat je weleens ziek wordt. En ook dat je op een dag zal sterven. Dat heet leven.

Wegbezuinigd

In eerste instantie was het zorgpersoneel blij met alle aandacht voor hun beroep. Het werd ook wel eens tijd dat ze in het zonnetje werden gezet en niet voor vanzelfsprekend werden gezien. Opeens was er daar applaus en een eenmalige bonus van €1.000,-. Hierdoor kregen de werknemers het gevoel dat ze niet meer mochten klagen over hun lage loon of personeelstekort. Hoe ondankbaar zou dat klinken? Een slimme zet van Hugo, want dan zou ook de waarheid over de druk op de IC’s niet naar buiten komen. Die druk is er altijd. En niet vanwege dat virus, maar omdat er jarenlang personeel is wegbezuinigd. Tevens is ons landje er eentje met veel bureaucratie en te veel onzinnige regeltjes. Het kost zó veel tijd en energie om per patiënt 88 formuliertjes in te vullen, terwijl deze kostbare tijd veel beter besteed zou kunnen worden aan de patiënten zelf. Bovendien zijn alle reserve bedden, inclusief het personeel wat daarvoor nodig was, wegbezuinigd. En wanneer er dan iemand op de IC terecht komt met Corona, neemt deze voor een zeer lange tijd een bed in beslag. De langliggers worden ze genoemd en dat kan soms wel twee maanden zijn. Veel te lang en totaal onnodig. Naar de buitenwereld wordt dan het plaatje van wanhoop en ernst geschetst. Alles om de angst erin te houden. Terwijl de mensen die de IC echt hard nodig hebben (denk aan mensen met een open hartoperatie, kankerpatiënten of iemand die net een hersenoperatie heeft ondergaan) te snel van deze afdeling worden afgehaald. Met alle gevolgen van dien en dit klopt voor geen meter. Sterker nog; in de eerste golf mocht er geen familie bij patiënten die niet lang meer te leven hadden. De mensen die te snel van een IC zijn afgehaald, zijn ook nog eens zonder dierbaren om hen heen overleden. Onmenselijk en het staat haaks op de eed die zorgpersoneel heeft afgelegd.

We zijn alweer meer dan een jaar verder en er is nog geen enkele oplossing geaccepteerd. Neem nu dat zorgschip. Dit was helemaal klaar om in gebruik te worden genomen en had de druk van de IC’s af kunnen halen. En voor de helderheid; dat is de druk die er al jaren is en onveranderd sinds covid. Een prachtige, tijdelijke oplossing, maar afgeketst door onze huidige politieke leiders. Ondertussen wordt er ook niet gewerkt aan het opschalen van IC’s elders of het opleiden van extra zorgpersoneel. Ook salarisverhoging zit er niet in. De oplossing kan zo simpel zijn, maar Den Haag wil er niets van weten. Tevens wordt er niets gedaan aan preventie. Sportscholen worden dichtgegooid, fastfoodketens blijven open en een gezonde leefstijl wordt nergens gepromoot. En dat terwijl er vele malen meer mensen met leefstijlaandoeningen in het ziekenhuis liggen, dan met corona. En de mensen die wel positief getest zijn op het virus, hebben voor een groot deel overgewicht, zijn rokers of stevige drinkers en bij bijna allemaal is de leefstijl ongezond. Er zijn meer mensen die hieraan overlijden, dan aan de gevolgen van corona. Ondertussen worden er steeds meer bedden wegbezuinigd en is het dweilen met de kraan open. Het land had niet op slot gehoeven als de basis in orde was geweest: de ziekenhuizen, de IC-bedden en het personeel. Bovendien lijkt het erop dat niemand meer dood mág gaan.

Zin

Maar het omgekeerde is blijkbaar ook verboden. Leven. Echt leven, met alles wat daarbij komt kijken. Als je niet je leven mag leven, wat voor zin heeft dit dan nog? Waar zijn we in hemelsnaam met z’n allen mee bezig?